In memoriam Bé Hagenauw

Spits, die zich alleen in

Roden op zijn gemak wist

Wie kent hem nog, deze blonde adonis? Dat zal misschien een enkeling zijn, want zijn ster straalde een slordige halve eeuw geleden. Bij de voetbalclub Roden was hij een gevreesd goalgetter, leek er zelfs een mooie toekomst voor hem in het verschiet als prof bij Heracles. Een scout van de Almelose club ontdekte hem aan de Norgerweg en zag in deze makkelijk scorende amateur een potentiële spits voor de zwartwitten, destijds spelend in de eerste divisie. Het aangeboden contract liet de toen 22-jarige Bé, zoon van een vooraanstaand Rôner die als 'Velleman' door het bruisende dorpsleven ging, niet aan zich voorbij gaan. Waarna hij trots poseerde voor zijn nieuwe club. Zie foto boven. Maar in het knusse stadion aan de Bornsestraat, met die klassieke, inmiddels op de monumentenlijst geplaatste houten hoofdtribune, kon Bé Hagenauw de verwachtingen niet waarmaken. De transfer draaide uit op een bittere teleurstelling, mede ingegeven door een gevoel van heimwee. Daar kwam nog bij dat zijn werk als opzichter bij de Grontmij ook moeilijk te combineren viel met betaald voetbal. Na een seizoen zonder ook maar één score, wist Bé het heel zeker. Als de wiedeweerga terug naar Roden. Want als Bé iets was, was het wel een volbloed Rôner.

Wás inderdaad, want Bé Hagenauw is niet meer. Afgelopen zondag op 70-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van diverse slopende kwalen. Alle fysieke misère begon in 2009 toen de aorta in zijn buik sprong. Wonder boven wonder bracht hij het er toen levend af. Na deze aneurysma werd Bé nooit meer 'de oude'. Ging het qua gezondheid meer en meer knellen. De gang naar de Norgerweg, de thuisbasis van de VV Roden, ging hem de laatste jaren steeds moeilijker af. Op X, het voormalige Twitter, liet hij geregeld nog wel van zich horen onder het account Beetje9. Totdat ik een paar weken geleden een melding van hem kreeg dat hij afscheid nam van dit moderne medium. Het ging gewoon niet meer.

Roden heeft met Bé Hagenauw een waar clubicoon aan de eeuwigheid moeten prijsgeven. Hij diende de club niet alleen als (succesvolle) speler, maar ook als bestuurslid en consul. De honneurs in het professionele voetbal werden waargenomen door zijn twee jaar jongere broer Henk, die anno 1974 liefst 45 jaar bij FC Groningen op de loonlijst stond. Eerst drie jaar als keeper, daarna als verzorger/coördinator.

 

In memoriam Johan de Wolf (1936-2023)

De keeper die zich voor een Vespa

 naar de aartsrivaal liet transfereren

Ruim twee weken nadat Fré Mensinga naar het hiernamaals werd verbannen, is deze week nog een speler van het team overleden dat Be Quick in 1960 aan een kampioenschap in het professionele voetbal heeft geholpen. Nu was Johan de Wolf  'aan de beurt', de keeper van dienst destijds. De alom gevreesde ziekte kreeg hem ook te pakken.  

Mede dank zij zijn soms fenomenale reacties van Johann Caspar de Wolf, zoals hij in 1936 bij de burgerlijke stand werd ingeschreven, promoveerde de Good Old naar de eerste divisie. De volbloed Stadjer was één van de aankopen van voorzitter Jan Marrink in diens ultieme poging de stadshegemonie op GVAV te heroveren. De eredivisie was zijn ambitieuze stip achter de horizon van de Esserberg, Want ja, GVAV promoveerde datzelfde jaar ook en keerde daarmee terug op het hoogste niveau.

Dat was een tegenvaller voor Marrink, die zijn plannen met argusogen zag bekeken door de oude garde van Be Quick, die de hun club liever zagen terugkeren naar het amateurvoetbal. Marrink, directeur van de Barbarossa bierbrouwerij, vond dat op conservatisme gebaseerde streven niet passen bij de status van Be Quick, dat sinds de het begin van het nationale competitievoetbal (eind 19de eeuw), de Trots van het Noorden was.

Hij koos als zakenman voor een professionelere aanpak, inclusief spelers die in zijn visie pasten. Johan de Wolf was er één van, net als Harens scherpschutter Dirk Roelfsema (dit jaar ook overleden) en de robuuste verdedigers Simon Zoetebier (KHC Kampen) en Jan Bolhuis (Oosterparkers). Arie de Vroet, gepokt en gemazeld in het Franse profvoetbal, werd teruggehaald als trainer.

De transfer van Johan de Wolf ging gepaard met veel opschudding. De stylist onder de lat gold als een rasechte Veloman, eentje van het soort 'eens Velocitaan, altijd Velocitaan'. Hij was immers de jongste telg van een prominente groenwitte dynastie. Al zijn ooms, respectievelijk Frans, Willem en Bé de Wolf, hadden Velo landelijke roem gebracht.

De overgang van Johan de Wolf van een volksclub naar een eliteclub, nota bene ook nog de grote aartsrivaal, werd dan ook gezien als een vorm van familieverraad. In de annalen van Velocitas staat te lezen dat de toen 23-jarige keeper was bezweken voor het krijgen van een Vespa-scooter als transferpremie. Velo - destijds ook nog profclub - streek overigens nog wel 20.000 gulden voor deze ongewenste verkoop.

Het was dagenlang gespreksonderwerp nummer 1 in de stadse voetbalgemeenschap. Daar kwam nog een hoofdstukje 'buurtverraad' bij, want ook Jan Bolhuis werd het niet in dank afgenomen in het Oosterpark dat hij Be Quick verkoos boven Oosterparkers, dat dat jaar het profvoetbal voor gezien hield. Daar kon de goegemeente buiten de klassieke volksbuurt nog wel enig begrip voor opbrengen. Voetballen als semiprof was al met al best een aardige bijverdienste voor bakker Bolhuis.

Het glorieuze kampioenschap van de tweede divisie B in 1960 kreeg echter niet het gewenste effect. De tweede stap zetten, promotie naar de eredivisie en weer de beste club van de stad worden, draaide uit op een flop. Ergo, Be Quick degradeerde zelfs twee jaar later al weer, mede door een rigoureuze saneringsgolf van KNVB-zijde. Van twee eerste divisies ging het naar één. Be Quick haalde de cut (een plaats bij eerste acht) voor de eerste divisie niet en dat bleek uiteindelijk de finale doodsteek voor de roemruchte Esserbergclub. In 1964 viel het doek definitief.

Johan de Wolf en ook die andere aankopen van Jan Marrink hadden hun heil toen al elders gezocht. De veelbelovende keeper zette het voetbal op een laag pitje en vond emplooi bij het installatie- annex loodgietersbedrijf van oom Frans. Daar werd hij eind jaren zelfs eigenaar van. De familiewonden waren geheeld.  

Fotobijschrift:

Johan de Wolf (tweede van rechts) poseert in 1959 met andere aanwinsten van Be Quick voor het Esserbergstadion. Rechts van hem Henk Duitsch en links naast hem Jan Bolhuis (beiden afkomstig van Oosterparkers). Geheel links Simon Zoetebier, afkomstig van KHC Kampen.  

 

 

Clubicoon Fré Mensinga van Nieuw Buinen is afgelopen vrijdag na een slopend ziekbed overleden. Hij werd 86 jaar. Fré Mensinga gold als een talentvolle voetballer, die zijn beste jaren doorbracht op de Esserberg van Be Quick 1887. Dat was van 1956 tot 1962, toen de Good Old in het profvoetbal acteerde. Met Mensinga als bedrijvige middenvelder vierde Be Quick destijds onder aanvoering van trainer Arie de Vroet haar hoogtijdagen, in 1960 culminerend in het kampioenschap van de tweede divisie. Mensinga (staande geheel rechts) was een vaste basisklant in dit team, met illustere spelers als Simon Zoetebier (staande geheel links), de Hongaar Janos Bedly (staand midden), topschutter Dick Roelfsema (gehurkt ) en keeper Johan de Wolf.

Zijn er nog lezers die alle spelers van dit elftal herkennen? Komt u dan maar.

Wat betreft de financiële sores bij Donar. Dat is niet nieuw. De nestor van de Groninger sportjournalistiek, Jan A. van der Veen (inmiddels in ruste), schreef op 28 november 2014 deze column op de site van Sport in Stad over de destijds ook al penibele toestand van de club. Daarin wordt ook een discutabele rol van de nu opgestapte penningmeester Ronald Arkema opgevoerd. 

Door Jan A. van der Veen

De onlangs gecontracteerde Amerikanen Lance Jeter en Mark Sanchez hebben de tot onder het nulpunt gedaalde gemoederen onder de supporters en geldschieters van basketbalclub Donar weer enigszins tot bedaren gebracht. Dat was uiteraard ook de bedoeling van de bestuursleden onder aanvoering van interim-preses Gert Kiel. De grote vraag is, hoe kan een armlastige club zo maar ineens twee basketballende konijnen uit de hoge hoed toveren? Hebben de Hoge Heren voor het derde achtereenvolgende seizoen onverantwoorde financiële risico's genomen? Volgens de bestuursleden is in het seizoen 2012-2013 een verlies geleden van maar liefst twee ton! En het seizoen 2013-2014 bracht een tekort aan het licht van 130.000 euro.

Velen zetten overigens vraagtekens bij die bedragen. Immers, accountants van KPMG zijn het niet eens met de interpretatie van de jaarcijfers en hebben daarom geweigerd om hun goedkeuring te verlenen. Kiel cs hebben hun rapportage nu ondergebracht bij sponsor BDO Accountants & Adviseurs. Op zich een heel vreemde move. Belangenverstrengeling zou aan de orde kunnen zijn. Immers, BDO-adviseur Ronald Arkema heeft de jaarrekeningen van Donar in z’n pakket gekregen, terwijl hij ook lid is van de taskforce van Donar. Arkema was overigens in het verleden als voorzitter eindverantwoordelijk voor twee faillissementen van de Stichting Topvolleybal Assen (Sudosa).

Voor aanvang van dit seizoen bij Donar volgde een hevige sanering om de uitgaven met enkele tonnen terug te schroeven mede door het afhaken van de jarenlang trouwe hoofdsponsor GasTerra en het gemis van een nieuwe hoofdsponsor van allure. Twee zakenlieden boden in de zomer  150.000 euro in ruil voor het hoofdsponsorschap en shirtreclame. Hooghartig wezen de Hoge Heren het voorstel af. Men was van mening dat hun club tenminste drie en halve ton waard was. De bestuurders waren zelfs niet bij machte om financiële dekking te vinden voor deelneming van hun club aan de Europa Cup.

Maagdelijke witte shirts showen de basketballers dit seizoen nu al weer elf wedstrijden en dat na het behalen van het landskampioenschap, het winnen van de beker en het veroveren van de Supercup. Zelfs een poging om shirtreclame per wedstrijd te vermarkten leverde niets op. Het is bekend dat tenminste twee bedrijven getracht hebben in contact te komen met de leiding van Donar om mogelijk tot incidentele shirtreclame voor de uitwedstrijd tegen Shoeters Den Bosch te komen. Helaas, de Hoge Heren bleken wegens uiteenlopende redenen onbereikbaar. (Kiel was op vakantie in Canada, terwijl commercieel manager Peter van der Molen zich op huwelijksreis vermaakte met zijn bruid.)

En dan  ineens twee nieuwe spelers, terwijl een taakstellend deel van 50.000 euro op de begroting voor dit seizoen nog weggepoetst moet worden. Hoe het allemaal in elkaar steekt weet niemand met uitzondering van de bestuursleden. Zeer waarschijnlijk heeft Lance Jeter het salaris gekregen van de eerder dit seizoen weggestuurde Nick Cochran. En ook is vrijwel  zeker dat Donar geen directeur zal aantrekken om de club nu eindelijk eens professioneel te laten leiden, ondanks een dringend advies van organisatiedeskundige Ed Zijp. Het salaris van die beoogde directeur verdwijnt nu naar Mark Sanchez.

Van een open en transparant beleid hebben de Hoge Heren nog nooit gehoord, terwijl zij toch al 27 maanden aan het spelen zijn met geld van supporters en sponsors. De bestuurders van Donar zijn van mening dat de media zich achter de club moeten scharen en alleen maar moeten berichten over het verloop van wedstrijden. 'De rest regelt het bestuur wel', aldus één van de heren tijdens de eerste training van dit seizoen in MartiniPlaza. Blijkbaar heeft men geen idee wat journalistiek inhoudt. Dat journalisten ook een controlerende rol hebben omdat bestuursleden zonder controle van bovenaf met gemeenschapsgeld in de weer zijn is hen volkomen vreemd. Men vindt het maar niks als er vragen gesteld worden als “Is er al zicht op een nieuwe hoofdsponsor”, “Wanneer volgt de benoeming van een directeur”, “Wie wordt de nieuwe voorzitter?", " Wanneer wordt de Raad van Commissarissen geïnstalleerd", en "Wie komen er in de Raad van Advies? ". Stuk voor stuk onbeantwoorde vragen. "We zijn druk bezig" en "We zijn in gesprek", zijn tot in den treure de steevaste antwoorden van interim-preses Kiel.

In februari heeft Ed Zijp uit Roden, jarenlang voorzitter van FC Groningen, op verzoek van nota bene de leiding een gedegen rapport uitgebracht over een professionele koers in de toekomst van Donar. "De bestuursleden die er nu zitten zijn goedwillende amateurs", liet Zijp zich ontvallen tijdens een interview op Radio en TV Noord. Het is hem niet in dank afgenomen. Het huidige bestuur sprak er schande van. Inmiddels zijn negen maanden verstreken na het verschijnen van het rapport van Zijp. Pas sinds de zomermaanden buigt een zogeheten taskforce zich over de eventuele nieuwe structuur. Momenteel is men lijstjes aan het samenstellen van potentiële kandidaten voor allerlei functies.

Het had zo simpel kunnen zijn. "Meneer Zijp", had Kiel in februari moeten zeggen, "U bent specialist. Wilt u informateur of formateur van de personen voor de nieuwe organisatiestructuur zijn?". In dat geval waren de amateur- bestuursleden van een hoop zorgen verlost geweest door de inbreng van een echte professional, die de job pro deo had willen uitvoeren. Niets van dat alles dus. En aan de hand van Zijp en de Raad van Commissarissen had de jacht geopend kunnen worden op een nieuwe hoofdsponsor en bekwame type's voor allerlei geledingen. Ook een nieuwe structuur van de Business Club Donar en een nauwere band met de supportersvereniging had in een ommezien geregeld kunnen zijn.

Het ziet er naar uit dat de voorzitter op heel korte termijn opstapt. Hij gaat zich in’t vervolg bezighouden met z’n gezin en z’n job bij ARBO-UNIE.  Bestuurslid technische zaken Martin de Vries vertrekt aan het eind van het seizoen wegens privéredenen. De Hoge Heren hebben de bovengenoemde Arkema en Stefan Zevenberg uit Assen op het oog als nieuwe bestuursleden. Zevenberg is eigenaar/directeur van NewComm IT sinds 2007. Daarvoor was hij de grote baas van Heart Vital Communications Services Groningen. Dat bedrijf ging failliet. Zevenberg is ambassadeur van de Stichting Energie4All.

Het is opvallend dat steeds ‘figuren’ uit Assen bij Donar bestuurlijke posities in nemen of lijken te nemen. Het zal ongetwijfeld te maken hebben met het old boys netwerk van Kiel. Donar moet zijn van, voor en door Groningers. Dan gaat het vast stukken beter. Er zijn in de mooiste (basketbal-)stad van ons land voldoende integere en capabele mensen beschikbaar. En een zeer capabele Groningse coach zou het volgend seizoen bij Donar moeten terugkeren; Marco van den Berg.

 

Hoe de unieke identiteit van

Donar bewaard is gebleven

Op de spelersbus van Feyenoord staat deze tekst: Niets is sterker dan dat ene woord. Het laat zich raden welk woord wordt bedoeld. Jawel, Feyenoord dus.

In Groningen houden we niet van plagiaat, maar deze slogan zou ook niet op de spelersbus van Donar misstaan. Want ja, in een halve eeuw Donar is diverse keren geprobeerd de naam Donar uit te vlakken. De club van haar identieke identiteit te beroven. Die pogingen gebeurden onder commerciële motieven. De eerste grote suikeroom van Donar, Nationale Nederlanden, gunde Donar nog een plaatsje in de naamgeving. Nationale Nederlanden/Donar, kortweg NN/Donar genoemd in de media. Zoals latere hoofdsponsors als Ahrend en RZG het ook bij simpele koppeling hielden. En dus werd er in de Evenementenhal gewoon DO-NAR, DO-NAR gescandeerd in MartiniPlaza.

Heel anders was de situatie in 2003 toen beheer- en beleggingsgigant Hanzevast zich genegen voelde om Donar te injecteren met een forse kapitaalsinjectie. Maar alleen dan, was de onverbiddelijke voorwaarde van Hanzevast, als Donar onder de naam van MPC Capitals bij de bond zou worden ingeschreven. Nou waren naamswijzigingen vanwege sponsorbelangen in de Nederlandse zaalsportwereld verre van ongebruikelijk, maar een geuzennaam als Donar zo maar even de balk gooien was toch wel even een brug te ver. Het gebeurde toch, want ja, voor wat (een vette pot geld) hoort wat. 

Toch bleef Donar gewoon Donar. Dank zij het Groninger publiek. Dat kreeg het scanderen van CA-PI-TALS, CA-PI-TALS niet uit haar strot. Als er aangemoedigd moest worden, was en bleef het DO-NAR, DO-NAR. Van hetzelfde laken een pak ging het in 2009, toen gasgigant Gasterra de knuffelclub van Groningen met een bom duiten verblijdde. Ook deze multinational eiste de hoofdprijs als wederdienst, de clubnaam. Gasterra Flames werd geboren. Maar zeker niet in de armen van het Donar-legioen gesloten. Niemand die het in zijn hoofd haalde GAS-TER-RA te scanderen. Het was en bleef DO-NAR. En zo is Donar in een halve eeuw een even krachtige als unieke merknaam in de nationale sportwereld geworden. Qua financiën de grootste zaalsportclub van Nederland zelfs.

Na 50 jaar is dat een historisch boek waard geworden. Nee, het is nog niet te koop in de boekwinkels. Dat gebeurt pas eind september. Maar u kunt het al wel vast bestellen bij de Donar fanshop. En ook nog met korting. Dan betaalt u 33 euro in plaats van 38. Als Donarwatcher van het eerste uur, anno 1970, zeg ik DOEN!!!

Ooit was hij, Piet Doornbos, een gevierd man in het doel van Velocitas, in de periode dat die club nog een paar jaar in het betaalde voetbal actief was. Maar wie weet het nog? Zelfs Velo, waar hij toch tientallen jaren op de ledenlijst stond, vond het blijkbaar niet nodig via de geëigende mediakanalen kond te doen van zijn dood, enkele weken geleden. Ik kreeg bij toeval te horen, via een telefoontje met John Schokker, hoofdsponsor van de groenwitte club. 

Zijn dood kwam niet onverwacht, Hij was al op leeftijd (85) en Piets kaarsje brandde langzaam maar onverbiddelijk af. Zijn fietstochten in Stad en Ommeland om Velo 1 te zien spelen, zaten er al een tijdje niet meer in. Dat moet een mentaal gemis voor hem zijn geweest. Want Piet Doornbos (rechts op de foto) was een op en top Velocitaan. Op 10 juni j.l zou hij begiftigd worden met een speld ter ere van zijn 65-jarig lidmaatschap. Dat lukte al niet meer.

Nadat zijn actieve carrière er op zat, werd hij clubgrensrechter. En daarna zat hij jarenlang moederziel alleen in het kaartverkoophokje van het - nooit afgemaakte - stadion Stadspark. Hij liet er zelfs geen muisje zonder te betalen door. Elke gulden was er eentje. Met smoesjes en nepkaarten hoefde je niet bij hem aan te komen. Totdat Velo zo ver was afgezakt dat je met goed fatsoen geen toegangsprijs voor wedstrijden van het vlaggenschop meer kon vragen.  Waarna hij langs de lijn bleef kijken als gewoon toeschouwer. Nou ja, gewoon......

Zijn liefde voor Velo stak hij te pas en te onpas niet onder stoelen of banken. En als de naam Be Quick viel, kreeg je hem zelfs op de kast. Geen grotere Be Quick-hater in de Stad dan Piet Doornbos. De Good Old was in zijn ogen een foute eliteclub. Die afkeer ging zelfs zo ver dat hij tijdens een rondje fietsen om het Paterswoldsemeer  voormalig Be Quick-voorzitter Bauke Draaisma zag staan naast zijn fiets. Hij had lek gereden. Hoewel Piet als veelfietser altijd plakspul bij zich had, liet hij pechvogel Draaisma mooi ter plekke staan. Het gaf hem een satanisch genoegen.  

Piet werd door Velocitas, toen het nog in het profvoetbal actief was, ontdekt toen hij nog in het doel van de zaterdagclub GCSV stond. Of Piet bij Velo wilde komen keepen, kon hij ook nog een paar centen verdienen.  

Nou, dat wilde de talentvolle keeper wel. Er was echter één probleem: in Huize Doornbos stond de gereformeerde leer met afstand op één en was zondagvoetbal zo ongeveer het grootste taboe dat bestond. Zoon Piet moest dan ter kerke, liefst twee keer per dag. Daar had Piet echter niet veel belang bij. Als het maar enigszins kon, bedacht hij een smoes om het godsgebouw links te laten liggen. Daar was hij deugniet genoeg voor.
Daarom ook kon hij de verleiding van Velocitas niet weerstaan. Wie van zijn vrienden kreeg nou de kans profvoetballer te worden? Dus tekende hij stiekem een semiprofcontract bij Velo, destijds een de meest gerenommeerde clubs van de stad, bijschrijven. En ja, hij kon wel een leuke ijverdienste gebruiken. Dat de wedstrijden van Velocitas uitgebreid de krant haalden, kon hem niets schelen. Want, zo redeneerde hij, alles wat zondagsport was, lazen pa en moe toch niet.
Geruime tijd ging dat goed, totdat de heer des huizes een keer door een kennis werd gevraagd of die Piet Doornbos, die in de krant altijd zulke goede kritieken kreeg als spectaculaire en moedige keeper van Velocitas, misschien een zoon van hem was. Pa Doornbos dacht van niet en ja... er zijn wel meer hondjes die Fikkie heten.
Maar voor alle zekerheid vroeg hij Piet toch maar eens op de man af. Piet wilde er toen ook niet meer om liegen, zo was hij ook wel weer opgevoed. Zijn biecht (hoewel, dit is een katholiek begrip) werd hem niet in dank afgenomen, dat spreekt voor zich. Een tijd lang was de sfeer in huize Doornbos zelfs om te snijden. Uiteindelijk gaf vader Doornbos zich toch gewonnen. Piet Doornbos kon er op zijn ouwe dag, desgevraagd, nog smakelijk over vertellen.

Derde Helft

 Beste mensen, wie kan mij aan dit boek helpen?